ШIушIагъэм щыIэныгъэр егъэдахэ
Адыгэ Республикэм дзюдомкIэ иветеранхэм язэIухыгъэ зэнэкъокъу Адыгэ къэралыгъо университетым физкультурэмрэ дзюдомрэкIэ и Институт щыкIуагъ.
Хэгъэгум иухъумакIо и Мафэ фэгъэхьыгъэ зэнэкъокъум хэлэжьагъэхэ бэнакIохэр купищэу гощыгъагъэх. Илъэс 35 — 45-рэ зыныбжьхэм язэIукIэгъухэм апэрэ чIыпIэхэр къащыдэзыхыгъэхэр: Къатмэс Руслъан, кг 65-рэ, Хьагъур Аслъан, кг 71-рэ, Мэлэхъо Руслъан, кг 78-рэ, Тхьагъэпсэу Аслъан, кг 86-рэ, Бгъуашэ Зураб, кг 95-рэ, Мовладий Баялиев, кг 95-м къехъу.
БэнакIохэр Шытхьалэ, Ермэлхьаблэ, ТIуапсэ, Адыгеим ащэпсэух. ЯтIонэрэ, ящэнэрэ чIыпIэхэр къыдэзыхыгъэхэр Краснодар краим, Адыгеим ащыщых. Iэшъхьэмэфэ Артур, Мэлэхъо Казбек, Шыбзыхъо Руслъан, Нэныжъ Азэмат, Мурат Коротенкэм, Мэрэтыкъо Мухьарбый, Игорь Куровым, Тхыгъо Байзэт, Къэлэшъэо Андзаур, НэмытIэкъо Аслъан, Къазый Заур, Джарымэ Руслъан, Набэкъо Байзэт, Къатмэс Заур, нэмыкIхэм тыжьыныр, джэрзыр къыдахыгъ.
Илъэс 46 — 55-рэ зыныбжьхэм къахэщыгъэх Хьагъур Аслъан, ПIатIыкъо Мурат, Джумбер Липаридзе, Владимир Миллер. Килограмм 78-рэ къэзыщэчыхэрэм якуп улъыплъэнкIэ нахь гъэшIэгъоныгъ. В. Миллер апэрэ чIыпIэр ыхьыгъ, Гъыщ Хьазрэт тыжьыныр фагъэшъошагъ. Зезэрэхьэ Азэмат, Бэчыр Мурадин ящэнэрэ чIыпIэхэр ахьыгъэх.
1963-рэ илъэсым ыкIи ащ ыуж къэхъугъэхэм язэнэкъокъу анахьэу къыхэдгъэщырэр спортышхом зищыIэныгъэ езыпхыгъэхэр непи алъэ пытэу зэрэтетхэр, дзюдор ящыIэкIэ-псэукIэ щыщ зэрэхъугъэр ары.
Юровский Анатолий, кг 65-рэ, Къуижъ Къасим, кг 71-рэ, Болэкъо Налбый, кг 78-рэ, ХьакIэко Чатиб, кг 86-рэ, Джони Липаридзе, зэхэпхъэгъэ онтэгъу зиIэхэр, апэрэ чIыпIэхэр къыдахыгъэх. Хъущт Руслъан, Василий Фокиныр, Джумбер Липаридзе тыжьыныр ахьыгъ.
ЦIэрыIохэм уапIу
Адыгэ Республикэм физкультурэмкIэ ыкIи спортымкIэ и Комитет ипащэу Дэгужъые Мурат къызэриIуагъэу, Хэгъэгум иухъумакIо и Мафэ фэгъэхьыгъэ зэнэкъокъоу зэхащагъэм лъэпкъхэр зэфищагъэх. Илъэс зэфэшъхьафхэм спортышхом медальхэр къыщыдэзыхыгъэхэр икIэрыкIэу бэнэпIэ алырэгъум щызэIукIагъэх.
Урысыем, Адыгеим язаслуженнэ тренерэу, СССР-м спортымкIэ имастерэу Хъот Юныс зэхахьэр зэрищагъ. ЗэхэщэкIо купым хэтхэм, спортым щызэлъашIэхэрэм ацIэхэр, ягъэхъагъэхэр IупкIэу зэхахьэм къыщиIотагъ.
Дунаим самбэмкIэ гъогогъу 11 дышъэр къыщызыхьыгъэ Хьасанэкъо Мурат Урысыем и Къэралыгъо Думэ идепутат, спортымкIэ мастерэу Шъхьэлэхъо Азэмат Тэхъутэмыкъое районым иадминистрацие ипащ, спортымкIэ мастерэу Мырзэ Джанбэч Адыгэ Республикэм IофшIэнымрэ, социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ иминистр, СССР-м спортымкIэ изаслуженнэ мастерэу, дунаим дышъэр самбэмкIэ къыщызыхьыгъэ Мэрэтыкъо Сахьидэ тренерэу республикэм Iоф щешIэ.
СпортымкIэ дунэе класс зиIэ мастерэу КIуае Хьазрэт Адыгэ Республикэм дзюдомкIэ ибэнэпIэ еджапIэу Кобл Якъубэ ыцIэ зыхьырэм ипащ. Джарымэкъо Юсыф спорт Унэшхоу «Ошъутенэм» ипащ, СССР-м спортымкIэ имастер, спортымкIэ дунэе класс зиIэ мастерэу Делэкъо Адамэ республикэм самбэмкIэ ибэнэпIэ еджапIэ ипащ. Мэхъош Аслъан илъэсыбэрэ спорт еджапIэм ипэщагъ, Къуекъо Асфар шIэныгъэлэжь, тхакIо, Беданыкъо зэшыхэу Рэмэзанэ, Байзэт тренерэу Iоф ашIэ, агъасэхэрэ ныбжьыкIэхэм ащыщых Ордэн Андзаур, ШъэоцIыкIу зэшыхэу Рустам ыкIи Айдэмыр. Липари-дзе зэшыхэу Джони, Джумбер къызэрэтаIуагъэу, ащ фэдиз цIыф цIэрыIо зыщыплъэгъурэ зэнэкъокъум ухэлэжьэныр сыда зымыуасэр?!
Адыгэ къэралыгъо университетым физкультурэмрэ дзюдомрэкIэ ипащэу Бгъуашэ Айдэмыр изэфэхьысыжьхэр гум къегущыIыкIых.
— Псэ зыпыт зэIукIэгъухэм цIыфыр апIу, щыIэныгъэм фагъасэ, — къытиIуагъ Бгъуашэ Айдэмыр. — Непэ ныбжьыкIабэ тизэхахьэ щыслъэгъугъ. Ахэр студентых, кIэлэеджакIох, IофшIэнхэм аIутых. Зэхахьэм щалъэгъурэр ашIогъэшIэгъон, неущ яныбджэгъухэм къафаIотэжьыщтыр макIэп.
Дунаим самбэмкIэ дышъэр къыщызыхьыгъэ Абрам Агамирян ыкъо игъусэу зэнэкъокъум къэкIуагъ. «Спортым цIыфыбэ зэрэзэфищэрэр сэшIэ, синыбджэгъухэм саIукIэ сшIоигъоу зэнэкъокъум сыщыI», — къытиIуагъ А. Агамирян. Тэхъутэмыкъуае къикIыгъэ Джарымэкъо Азмэти спортым щигъотыгъэ ныбджэгъухэм зэраIукIагъэм гушIуагъо къыфихьыгъ.
Джони Липаридзе, Анатолий Юровскэм, Хьагъур Аслъан, Джарымэ Руслъан, ХьакIэко Чатибэ, нэмыкIхэу алырэгъум щыбэнагъэхэм зэнэкъокъур мэфэкI зэхахьэм рагъапшэ.
АфэгушIуагъэхэр
Олимпиадэ джэгунхэм дышъэр къащыдэзыхыгъэ Мудрэнэ Бислъан, ащ ышэу Аслъан Мыекъопэ бэнэпIэ еджапIэм зыщагъэсагъ. ЗэIукIэгъухэм ягуапэу яплъыгъэх. «Дзюдом дэхагъэу хэлъыр алырэгъум щыолъэгъу», — къытиIуагъ Мудрэнэ Бислъан. — Тхьаегъэпсэух зэхэщакIохэр.
Хьасанэкъо Мурат, Дэгужъые Мурат, Мудрэнэ Бислъан, Шъхьэлэхъо Азмэт, КIуае Хьазрэт, Мэрэтыкъо Сахьидэ, Алхъо Сыхьатбый, Псеун Мурат, Делэкъо Адам, Хъот Юныс, нэмыкIхэри хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыдэзыхыгъэхэм афэгушIуагъэх, шIухьафтынхэр аратыжьыгъэх.
Шъопсэу, зэхэщакIохэр, бэнакIохэр. Шъо шъуишIушIагъэ щыIэныгъэр егъэдахэ.
ЕмтIылъ Нурбый.
Сурэтхэр зэнэкъокъум къыщытетхыгъэх.
Официальный сайт республиканской газеты «Адыгэ макъ» 28.02.2019 г.: http://www.adygvoice.ru/wp/шiушiагъэм-щыiэныгъэр-егъэдахэ/